Podoby smrti v básnických textech Josefa Svatopluka Machara

Abstrakt

Imagination of death in the poetic texts of Josef Svatopluk Machar

The study deals with the theme of death in the poetry of J. S. Machar. There are two forms of death: death as a proud alternative to life and death as a concept of historicizing poetry. The beginnings of the 20th century, when Machar’s first volumes of the cycle Svědomím věků were published, can be viewed in the context of efforts of a religiously modern man, confronting the Christian tradition with scientific knowledge. Machar, with his verses, attempted to design a new axiological system, based in particular on the ancient tradition the highest virtue was virtus. It cannot be overlooked that Machar’s call for a revision of values stemmed from a disappointment in Christianity. He valued the personality of Jesus, according to Machar his message has been changed by the followers and interpreters of Jesus, especially Paul of Tarsus

Wyobrażenia śmierci w tekstach poetyckich Josefa Svatopluka Machara

Artykuł został poświęcony analizie wątku śmierci w twórczości poetyckiej Josefa Svatopluka Machara. Wskazano dwa wizerunki śmierci: śmierć jako dumną alternatywę niewolniczego życia oraz śmierć jako koncept poezji historyzującej. Początek XX wieku, kiedy zostały opublikowane pierwsze tomy cyklu Svědomím věků autorstwa Machara, można postrzegać w kontekście formułowania się pytań religijnych wynikających z doświadczenia człowieka współczesnego, a także konfrontowania tradycji chrześcijańskiej z odkryciami nauki. W swoich wierszach Machar próbował zaproponować nowy system aksjologiczny, opierający się przede wszystkim na tradycji antycznej najwyższą cnotą była virtus. Nie należy przy tym zapominać, że źródłem apelu Machara o redefinicję wartości było rozczarowanie chrześcijaństwem. Machar szanował postać Jezusa, uważał jednak, że jego przekaz zdyskredytowali jego naśladowcy i interpretatorzy, szczególnie Paweł z Tarsu.