Метафоричност смрти у роману Нечиста крв Борисава Станковића

Abstrakt

Metamorphic nature of death in B. Stankovicʼs novel Sophka Impure Blood

The paper shifts the focus of research on B. Stankovic’s novel Sophka Impure Blood from a naturalistic to a mythopoetic approach. Sophka’s double destructive nature is being related to Eros and Thanatos. Eroto-thanatic symbolization of body and space in which Sophka exists is being analyzed as well as Sophka’s double sacrifice: obedience to the so-called Law of the Father in patriarchal environment on one side, and self-giving to Black Eros, Male from the Darkness on the other. In Stankovic’s novel Thanatos and Eros are like Siamese twins, inseparable, and the world of the heroine, in which they rule, is being portrayed through their metamorphic emanations. Sophka herself is interpreted through both matriarchal and patriarchal principles. As for the matriarchal principle, she represents a personification of a dangerous and fatal woman one of the characters regards her as a fatal nymph, while another seeks salvation in death. Through the patriarchal principle she is interpreted as a victim of a phallogocentric patriarchal world.

Metamorficzość śmierci w powieści Nieczysta krew Borisava Stankovicia

W analizie powieści Bory Stankovicia Nieczysta krew uwaga badawcza została przeniesiona z perspektywy naturalistycznej na mitopoetykę. Podwójny charakter Sofki prowadzi do związku z Erosem i Tanatosem. Analizie poddany został zatem proces erotycznej i tanatycznej symbolizacji ciała i przestrzeni, w której funkcjonuje Sofka, a także jej podwójne cierpienie związane z jednej strony z posłuszeństwem wobec Prawa Ojca w środowisku patriarchalnym, a z drugiej — z poddaniem się Czarnemu Erosowi, Mężczyźnie z Ciemności.
W utworze Stankovicia Tanatos i Eros są z sobą nierozerwalnie połączeni, niczym bliźniacy syjamscy, a świat bohaterki, nad którą mają władzę, został ukazany poprzez ich metaforyczne emanacje. Postać Sofki można z kolei rozpatrywać poprzez pryzmat zasady matriarchatu, rozumianego jako niebezpieczne, śmiercionośne kobiece prawo jeden z bohaterów postrzega Sofkę jako zabójczą nimfę, inny szuka ratunku przed nią w śmierci, jak i przez pryzmat patriarchatu — jako ofiarę fallocentrycznego patriarchalnego świata.