Память о Византийской империи в романе „Жизнь насекомых” Виктора Пелевинa

Abstrakt

W dziełach Wiktora Pielewina często odnajdujemy korespondujące z sobą pojęcia „świata” i „całego świata”. Przedstawiony w ten sposób obraz rzeczywistości w powieści Życie owadów może nawiązywać do pamięci o Cesarstwie Bizantyjskim. Niniejszy artykuł poświęcony jest analizie tego zagadnienia na podstawie teorii Maurice’a Halbwachsa, której istotną częścią jest pojmowanie roli historii w pamięci zbiorowej.
Pielewin ukazuje współczesną mu Rosję: atmosferę po rozpadzie Związku Radzieckiego oraz wpływ kultury amerykańskiej na życie jej mieszkańców. Pokazuje, że sytuacja kraju skłania jego obywateli do przemyśleń krążących wokół Bizancjum. Akcja powieści toczy się na Krymie, który pod pewnymi względami przypomina jego mieszkańcom Rzym, a koncepcja Rosji jako „Trzeciego Świata” wiąże się z ideą „Trzeciego Rzymu”. Motyw zaś Cesarstwa Bizantyjskiego towarzyszy historii zwykłych obywateli, którzy odwołując się do swojego życia osobistego, kreują własne wyobrażenie „całego świata”.