Proměny interpretace vzniku Československa v českém marxisticko-leninském myšlení

Abstrakt

Tekst traktuje o czeskiej refleksji marksistowsko-leninowskiej dotyczącej utworzenia Czechosłowacji w 1918 roku. Podczas gdy w czechosłowackiej kulturze okresu międzywojennego powstanie Czechosłowacji interpretowano w dziełach literackich (poezja, dramat itp.) w kategoriach bohaterstwa, po roku 1948 fakt ten raczej pomijano milczeniem. Historycy marksistowsko-leninowscy (Oldřich Říha, Jaroslav Charvát i inni) traktowali utworzenie Czechosłowacji jako rezultat rewolucji październikowej 1917 roku, dlatego też samo powstanie państwa było dla nich poniekąd nieistotne. Według nich w trakcie tworzenia nowego państwa burżuazja zawłaszczyła zwycięstwo klasy robotniczej (zamieniając idee socjalistyczne na nacjonalizm). Zgodnie z tą interpretacją Czechosłowacja w latach 1945 (wyzwolenie przez Armię Czerwoną) i 1948 (Praski zamach stanu) wkroczyła w końcu na „właściwą” drogę dziejową, zapoczątkowaną w 1917 roku przez rewolucje w Rosji.